Önyargı

“Şuna bak şuna, kız gibi uzatmış saçlarını, kulaklarında da küpeler, kız mı erkek mi belli değil. Kâfir bunlar kâfir.” Delikanlının dış görünüşüne baktı ve anında yargıladı yobaz. Çünkü kendi gibi olmayan herkes kâfirdi.  Zira örümcek beyinliydi, Allah’ın gönderdiği ilk ayet olan ” İkra bismi rabbikelleziy halak” (Yaradan rabbin adıyla oku) okumaktan nasibini almamış, ezberlediği birkaç ayet ve dua ile ve bıraktığı çirkin sakalı ile ortalıkta dolaşan münafıklardandı. Ne zaman ki o kılık kıyafetine bakıp kâfirlikle suçladığı delikanlıyı camide namaz kılarken gördü ve sanırım insanlığından birazcık da olsa utandı. Ha, bu arada gerçek mütedeyyin insanlarımızı tenzih ederim. Sözüm bu tip ön yargılı aymazlaradır. Kimseyi dış görünüşüyle yargılamamak gerekir.

İnsanların dış görünüşü şüphesiz ki önemlidir ama asıl olan fikirleri ve düşünceleridir. Dış görünüşü pırıl pırıl olan ve göz kamaştıran insanlar da vardır ki, içi boş kavun gibidirler. Televizyonlardaki bazı programlarda bunlardan çok görebilirsiniz.  Hatta bu konuda söylenmiş çok güzel bir söz de vardır “İnsanlar dış görünüşleriyle karşılanır ama düşünce ve fikirleriyle uğurlanır.” Bu nedenle dış görünüşe göre ön yargıda bulunmak bizleri büyük bir yanılgıya sürükleyebilir.  Bu nedenle gerçek bir yorumda bulunabilmek için insanları her yönüyle tanımak ve ondan sonra yorum yapmak gerekir. Ki, yine de bizim insanları yargılamak gibi bir hakkımız yoktur. Çünkü yargılamak yasalarla yetki verilmiş yargıçlara ve yüce Yaratana aittir.  Bizler ancak yorumda bulunabilme hakkına sahibiz.

Yargılamak aynı zamanda göreceli bir kavramdır. Kime göre neye göre yargılayacaksınız? Sizin beğendiğiniz bir müzik, bir başkasının hiç de hoşuna gitmeyebilir, ya da çok beğendiğiniz bir resim bir başkası için bir hiçliktir. Coğrafi koşullar, iklimsel koşullar ve toplumsal öğretiler farklı anlayış ve değerlendirmeleri beraberinde getirebilir. Bu nedenle sana göre bana göre değişebilir değer yargıları.

Bence önyargıda bulunmak yerine beklemek, dinlemek, araştırmak, yorumlamak gerekir. Hatta bütün bunları yapabilmek için belli bir zaman dilimine de ihtiyaç vardır. Öyleyse tüm önyargılarımızı bir kenara bırakıp sağduyulu yorumlar yapmamız gerekmektedir.

Önyargısız ve gıybetsiz bir dünya dileğiyle.