İhale ve şikâyette zirve bakanlığın

Kamu idareleri arasında her dönem en fazla alım yapan Sağlık Bakanlığı’nın ihale sürecindeki eylem ve işlemlerindenşikâyetler artıyor. İhaleleri en fazla şikâyete konu olan kamu idaresi belediyelerden sonra pandemi ile alımları daha da artan Sağlık Bakanlığı oldu.

2020 yılında Kamu İhale Kurumu’na sözleşme bilgisi ulaşan en fazla kamu alımını belediyeler yaptı. 44.4 milyar TL’lik alım yapan belediyeleri, 22.1 milyar TL ile Sağlık Bakanlığı izledi. Pandemi yılı olan 2020’de Sağlık Bakanlığı’nın yaptığı alımlar bir önceki yıla göre sayı olarak azalırken toplam tutarı 3 milyar TL arttı. Sağlık Bakanlığı’nın görüntüleme ve tahlil hizmetlerinden yemek, temizlik alımına kadar çok sayıda ihalesi şikâyete konu oldu.

BİR YILDA 46 BİN İHALE

Sağlık Bakanlığı 2020 yılında 22.1 milyar TL’lik 46 bin 73 alım gerçekleştirdi. Bunun 21.5 milyar TL’lik bölümünde yasada belirtilen ihale usullerini tercih ederken 35.5 milyon liralık bölümü istisnalardan yararlanıldı. 647.4 milyon liralık bölümü ise ihaleye çıkmadan doğrudan temin yoluyla yapıldı. Tüm kamu idarelerinin yıl boyunca yaptığı 172.5 milyar liralık alımın yüzde 13’ünü tek başına Sağlık Bakanlığı gerçekleştirdi.

ŞİKÂYETTE DE İKİNCİ SIRADA

Geçen yıl ihaleleri en fazla şikâyet edilen kamu kurumları sırasıyla belediyeler, Sağlık Bakanlığı ve diğer özel bütçeli kuruluşlar oldu. İhale sürecine ilişkin eylem ve işlemleri nedeniyle kamu idarelerine yapılan başvurular kabul edilmediği için Kamu İhale Kurulu’na 2 bin 316 yazılı itiraz başvurusu yapıldı. İdarenin verdiği kararı uygun bulmayanların yaptıkları ikinci itirazlarda 693 başvuru ile belediyeler ilk sırada yer alırken 447 ihalesine itiraz edilen Sağlık Bakanlığı ikinci sıraya yerleşti. 2019 yılında daha az ihale yapmasına karşın 2020’de Sağlık Bakanlığı’nın daha fazla ihalesi şikâyete konu oldu. Bir yılda toplam ihale sayısı 5 bin 450 azaldı ancak şikâyet edilen ihale arttı.

Kamu İhale Kurulu tarafından şikâyet başvuruları üzerine 2 bin 214 olan uyuşmazlık kararı alındı. Belediye ihaleleri hakkında yapılan 693 başvurudan 668’i, Sağlık Bakanlığı ihalelerinden itiraz edilen 447’nin 421’i hakkında uyuşmazlık kararı verildi. 2019’da da Bakanlık’ın alımlarına ilişkin yapılan 347 şikâyetten 323’ü kabul edildi.

YASAKLAMADA DAHA GERİDE

Sağlık Bakanlığı tartışmalı ihalelerle ilgili hep belediyelerin ardından ikinci sırada yer alırken yasaklama kararı veren kurumlar listesinde daha gerilerde kaldı. Cumhuriyet Başsavcılıkları ve Savcılıklarının aldığı 2 bin 712 kararın dışında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı bin 606, Milli Eğitim Bakanlığı 427, Sağlık Bakanlığı ise şirketlere ilişkin 330 “ihalelere katılmayı yasaklama” kararı aldı. Bakanlığın 2019’daki yasaklama kararı sayısı ise bin 1 olarak kayıtlara geçti. Bakanlığın ihalelere katılmaktan yasakladığı şirket sayısı üçte iki oranında azaldı.