Türkiye’de “evlilik ehliyeti” tartışması

Türkiye’de boşanma oranları artarken “evlilik ehliyeti” fikri yeniden gündeme geldi. Psikiyatrist Prof. Dr. Arif Verimli, evlenecek çiftlerin ruhsal sağlık kontrollerinden geçmesi gerektiğini belirterek “Evlilik öncesi danışmanlık hem aileyi hem bireyleri korur” dedi.

Türkiye’de evlenmek için nüfus cüzdanı, 6 fotoğraf, belediyeden alınacak evlenme beyannamesi ile izin belgesi ve aile hekiminden sağlık raporu yeterli oluyor. Ancak TÜİK verilerine göre 2024’te boşananların sayısı bir önceki yıla göre yüzde 15 artarak 187 bin 343’e ulaştı. Bu boşanmaların yaklaşık yüzde 34’ü evliliğin ilk beş yılında gerçekleşti.

Son dönemde şiddet olaylarının boşanmalarla bağlantılı olarak artması, “evlilik ehliyeti” tartışmasını gündeme taşıdı. AK Parti hükümetinin evlilik öncesi çiftlere zorunlu eğitim ve psikolojik denetim uygulaması yönünde çalıştığı belirtiliyor. Bu kapsamda çiftlerin fiziki kontrollerin yanı sıra ruhsal sağlık taramasından geçmesi planlanıyor.

Prof. Dr. Verimli: “Evlilik öncesi danışmanlık şart”

Psikiyatrist Prof. Dr. Arif Verimli, uygulamanın önemine dikkat çekerek, “25 yıl önce Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi’nde evlilik danışma merkezi kurmuştuk. Bugün geldiğimiz noktada evlilik öncesi danışmanlığın aile yapısını korumak, boşanmaları ve şiddeti azaltmak açısından çok değerli olduğu anlaşılmıştır. ‘Evlilik ehliyeti’ uygulamasının en kısa zamanda hayata geçirilmesi gerektiğine inanıyorum” dedi.

“Sağlıklı bir toplumun en küçük parçası ailedir. Çiftlere evlilik öncesi ve sonrası verilecek psikolojik destek hem bireyleri hem de çocukları korur.”

“Ben” dönemi ve evlilik baskısı

Verimli, günümüzde bireysel bakış açısının güçlendiğini, gençlerin sorumluluk almaktan kaçındığını belirtti. Öte yandan kültürel evlilik baskısının gençleri ani ve sağlıksız evliliklere yönelttiğini söyledi. “Dışarıda beğendiğiniz biriyle aynı evi paylaşmak farklı şeydir. Evlenecek kişilerde psikiyatrik sorunlar, şiddete meyil veya kişilik bozuklukları olabilir. Evlilik ehliyeti bu riskleri ortaya çıkarabilir” ifadelerini kullandı.