Avokado üretiminde rekor artışa rağmen don ve kuraklık endişesi

Türkiye’de şubat, mart ve nisanda yaşanan zirai don; narenciye, üzüm, kayısı, fındık, fıstık, kiraz, elma ve şeftali başta olmak üzere birçok üründe rekolte kaybına yol açtı. Son yılların yükselen yıldızı avokado da bu kayıptan etkilendi.

Türkiye’de son yıllarda sağlıklı beslenme trendleriyle birlikte sofralarda yerini alan avokado, üretimde büyük bir ivme yakaladı. 2020’de 5 bin 923 ton olan üretim, 2024’te 64 bin 500 tona ulaştı. Ancak bu yıl yaşanan zirai don ve kuraklık üretim hedeflerini olumsuz etkiledi.

Antalya zirvede

Antalya, 2024’te 35 bin 694 ton üretimle ilk sırada yer aldı. Özellikle Alanya, avokadonun ekonomik değeriyle öne çıkıyor. Alanya Ziraat Odası Başkanı Tahir Göktepe, “Geçen yıl 100 milyon adet üretim kapasitemiz vardı. Bu yıl beklenti 150 milyon adetti, ama don ve dolu zararıyla 60-70 milyon adette kalacak” dedi.

Göktepe, 250 gram üzeri avokadonun üreticiden 45 TL’ye çıktığını, geçen yıla göre yüzde 20 artış olduğunu söyledi. Ayrıca avokadonun kozmetik ve sanayide kullanımının artmasının üreticiyi cesaretlendirdiğini ancak yüksek yatırım maliyetlerinin yeni bahçelerin kurulmasını yavaşlattığını vurguladı.

Mersin’de susuzluk alarmı

Avokado üretiminde öne çıkan illerden Mersin’de ise su sorunu üretimi durma noktasına getirdi. Erdemli Ziraat Odası Başkanı Rasim Şahin, “İklim değişikliği ve kuraklık hakim. Avokado çok fazla su istediği için şu anda çiftçilere ekimini tavsiye etmiyoruz” ifadelerini kullandı.

Şahin, fiyatların cinsine ve gramına göre 40-100 TL arasında değiştiğini, çiçeklenme döneminde yaşanan rüzgar nedeniyle verimin düştüğünü belirtti.

“Tüketiciye yansıyacak”

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Genel Başkanı Baki Remzi Suiçmez, don ve kuraklıktan etkilenen ürünler arasında fındık, kayısı, kiraz, narenciye gibi kritik ihracat kalemlerinin bulunduğunu belirterek, “Her rekolte kaybı yüksek fiyat olarak tüketiciye yansıyacak. İhraç ürünlerdeki zarar da ihracat gelirlerini olumsuz etkileyecek” dedi.