Katı Atık Yönetiminde Çığır Açacak TÜBİTAK Projesi!

Bursa Teknik Üniversitesi (BTÜ) bilim insanları, şehirlerin karşı karşıya olduğu en önemli çevre sorunlarından biri olan katı atıkların toplanması, işlenmesi ve bertarafı konularına yenilikçi bir çözüm sunmaya hazırlanıyor. Hayata geçirilecek yeni projeyle, atık yönetiminde çevreye en az zarar veren ve en ekonomik yöntemi belirleyebilecek matematiksel bir model geliştirilecek. Bu model, yerel yönetimlerin mevcut uygulamalarına alternatifler sunarak daha sürdürülebilir ve etkili çözümler üretmelerini sağlayacak.

TÜBİTAK-1001 Desteğiyle Hayata Geçiyor

“Kentsel Katı Atık Yönetiminin Uzun Dönemli Planlanması İçin Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi Tabanlı Bir Çevresel Etki Optimizasyonu Modelinin Geliştirilmesi” başlıklı proje, TÜBİTAK-1001 programı kapsamında desteklenmeye hak kazandı. Projenin yürütücülüğünü, BTÜ Mühendislik ve Doğa Bilimleri Fakültesi Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mahmut Kemal Korucu üstleniyor.

Toplam 24 ay sürecek projede, Bursa Uludağ Üniversitesi Endüstri Mühendisliği Bölümü’nden Doç. Dr. İlker Küçükoğlu ve BTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü’nden Arş. Gör. Tuba Arıdil Ayten araştırmacı olarak görev alıyor.

Tüm Olasılıkları Değerlendiren Akıllı Model

Proje kapsamında geliştirilecek model; şehirlerdeki atık toplama, taşıma, işleme ve bertaraf süreçlerinin tüm olasılıklarını eş zamanlı olarak analiz ederek, en uygun yöntemi bilimsel verilerle belirleyecek. Böylece belediyeler, en düşük maliyetli ve çevreye en az zararlı atık yönetimi alternatiflerini kolaylıkla karşılaştırabilecek.

“Mevcut Modeller Sınırlı Kalıyor”

Günümüzde kullanılan atık yönetim modellerinin çoğunun yalnızca sınırlı senaryolar üzerinde çalıştığını belirten Prof. Dr. Mahmut Kemal Korucu, şunları söyledi:

“Bu durum, karar vericilerin en doğru tercihi yapmasını çoğu zaman imkânsız hale getiriyor. Bizim geliştireceğimiz model, binlerce farklı olasılığı aynı anda ele alarak, çok daha kapsamlı ve sağlıklı bir değerlendirme zemini sunacak. Katı atıkların yönetimi yalnızca teknik bir süreç değil; aynı zamanda karmaşık bir karar verme problemidir. Bu projeyle, karar süreçlerinde bile yaşanabilecek ekonomik ve çevresel kayıpların önüne geçmeyi amaçlıyoruz. Modelimiz, yerel yönetimlere stratejik anlamda büyük kolaylık sağlayacak.”

Amaç: Daha Temiz ve Ekonomik Şehirler

Projeyle birlikte büyükşehirlerde karşılaşılan katı atık sorunlarına yönelik güçlü bir yazılım ve model altyapısı oluşturulması hedefleniyor. Prof. Dr. Korucu, geliştirilecek sistemin sağlayacağı faydalara dikkat çekerek şunları kaydetti:

“Modelimiz sayesinde, yerel yönetimlerin doğru kararlar alması kolaylaşacak. Böylece hem doğaya verilen zararlar azaltılacak hem de kamu kaynaklarının daha verimli kullanılması sağlanacak. Projenin en önemli özelliği, karar süreçlerinde ‘Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi’ yaklaşımının temel alınmasıdır. Bu sayede, herhangi bir atık yönetimi uygulamasının çevresel etkisi sadece bugünü değil, geleceği de dikkate alarak hesaplanacak.”

BTÜ’nün bu çalışması, çevre dostu kentleşme hedefleri doğrultusunda önemli bir adım niteliği taşıyor.